Portret pokolenia

Wernisaż retrospektywnej wystawy Zbigniewa Frączkiewicza Portret pokolenia na który zaprasza MOKSiAL razem z Muzeum Miedzi w Legnicy 16 czerwca 2023 r. od godz. 18 na 4 Peronie przy ul. Dworcowej 10 w Szklarskiej Porębie.

Zbigniew Frączkiewicz jeden z najbardziej rozpoznawalnych artystów tworzących w Szklarskiej Porębie w XX i XXI wieku.

Nota biograficzna:

Od ponad pół wieku Zbigniew Frączkiewicz opowiada nam o człowieku. Mówi językiem formy i materii, a snuta opowieść bywa niełatwa w odbiorze. Z jednej strony czerpie inspiracje z natury m.in Karkonoszy i Gór Izerskich, z drugiej z przemysłu ciężkiego. Źródła natchnienia, choć odległe od siebie, w swej sprzeczności tworzą obraz Człowieka. Wyrosłego z natury, będącego jej częścią, unikatowego, ale zmieniającego się pod różnego rodzaju naciskami i wpływami. Materiały nie są przypadkowe: granit, marmur, dąb, ale również brąz, żeliwo czy aluminium. Szlachetne, wymagające, twarde i wieczne, ale – jak w przypadku niektórych metali – tylko pozornie mocne, a w rzeczywistości kruche i delikatne. Artysta szczególnie ceni sobie granit karkonoski. Wykorzystuje go w wielu swoich pracach. Przykładem może być jedna z najbardziej oryginalnych instalacji w Polsce – 100 TON, powstała w 2018 r. w Górach Izerskich podczas międzynarodowego pleneru rzeźbiarskiego. Inny ważny obiekt to pomnik Ofiar Lubina 82′ w Lubinie.

Poruszane przez rzeźbiarza tematy nie należą do najlżejszych. Ich artystyczna interpretacja często przyjmuje monumentalne rozmiary. Rozmach idzie w parze z surowym spojrzeniem, jednocześnie dając odbiorcy szerokie pole interpretacji, nie pozostawiając go obojętnym.

Zbigniew Frączkiewicz urodził się w 1946 r. we wsi Grzmiąca (woj. zachodniopomorskie), jednak dorastał w Łodzi. Ukończył tam Liceum Sztuk Plastycznych, co stanowiło dobre przygotowanie do studiów na Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Wybrał Wydział Rzeźby
i w 1971 r. uzyskał dyplom z wyróżnieniem w pracowni Tadeusza Łodziany.
Jeszcze na studiach wziął udział w I Ogólnopolskim Plenerze Rzeźby w Legnicy (1970), w którym zdobył główna nagrodę. Podjęta wtedy decyzja o wyjeździe ze stolicy i budowaniu kariery w Zagłębiu Miedziowym. Artysta mieszkał kolejno w Legnicy, Lubinie, we wsi Czerniec, Chocianowie, Świeradowie Zdroju, a przez ostatnie 30 lat w Szklarskiej Porębie. Tu w latach 90 –tych ubiegłego wieku powstała słynna Galeria F, jedno z najważniejszych miejsc na mapie kulturalnej Dolnego Śląska. W 1972 r. był asystentem rzeźbiarza Borysa Michałowskiego we wrocławskiej Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych (dziś: Akademia Sztuk Pięknych im. Eugeniusza Gepperta). Po przeprowadzce do
Lubina otrzymał posadę Plastyka Powiatowego (1973–1976). Wtedy powstał ważny projekt humanizacji tego miasta. Do współpracy zaprosił swojego byłego wykładowcę z warszawskiej ASP – architekta prof. Oskara Hansena.

Przez lata stworzył wiele ważnych dzieł, ale najbardziej znany jest cykl Żelaznych ludzi, pokazywany w wielu miejscach w Polsce i Europie. Cykl ten wymieniany jest obok najważniejszych dzieł rzeźbiarskich XX w. Od czasów studiów do dziś nieprzerwanie bierze
udział w licznych wystawach indywidualnych i zbiorowych w kraju oraz za granica.
Zbigniew Frączkiewicz nadal tworzy i inspiruje. Jest autorem koncepcji szlaku granitowego realizowanego obecnie w Szklarskiej Porębie.
Działa zresztą na wielu artystycznych polach. Tworzy rysunki, obrazy, znaki graficzne, medale, performance, happeningi, video. Od młodzieńczych lat interesował się fotografia, a w ostatnich latach zajmuje się astrofotografią.

Tekst: Barbara Pietras, Anita Kaczmarska