Dwie rewelacyjne wystawy w Sobieszowie to obowiązkowy punkt wyprawy w Karkonosze
KLIMATYCZNE KARKONOSZE — wystawa przyrodnicza zajmuje dwa piętra Wielkiej Stajni zabytkowego folwarku w Sobieszowie. Druga, pt. PAŁAC SOBIESZÓW, mieszcząca się na parterze dawnego pałacu Shaffgotschów, to wystawa edukacyjna o charakterze historycznym. Jej uzupełnieniem jest ścieżka edukacyjna ZOSTAŃ ZARZĄDCĄ — spodoba się chyba każdemu, lecz szczególnie młodszym gościom.
Obie ekspozycje dostępne są w językach polskim, niemieckim, angielskim i czeskim. Dla zwiedzających ze specjalnymi potrzebami twórcy wystaw przygotowali audiodeskrypcję oraz zwiedzanie w polskim języku migowym (PJM).
Na zapoznanie się z oboma wystawami potrzeba minimum 2-3 godzin, ale prawda jest taka, że są one tak pochłaniające, że pół dnia to mało!
Bilety uprawniające do wejścia na każdą ekspozycję można zakupić w internetowym sklepie KPN pod adresem bilety.kpnmab.pl lub w punkcie kasowym na miejscu.
Ceny biletów wstępu na ekspozycje
Klimatyczne Karkonosze:
- bilet normalny — 35 zł
- bilet ulgowy — 25 zł
- bilet rodzinny — 85 zł (1 lub 2 dorosłych + dzieci)
- grupowy normalny — 25 zł
- grupowy ulgowy — 15 zł
Pałac Sobieszów:
- bilet normalny — 25 zł
- bilet ulgowy — 18 zł
- bilet rodzinny — 60 zł (1 lub 2 dorosłych + dzieci)
- grupowy normalny — 18 zł
- grupowy ulgowy — 10 zł
Wystawa KLIMATYCZNE KARKONOSZE nie imituje przyrody. Na spotkanie z nią trzeba wyruszyć w góry. Buduje za to nastroje towarzyszące obcowaniu z naturą: światło przezierające przez korony drzew, drgania wywoływane przez ruchy górotwórcze, mrok nocnego lasu...
Ekspozycja skłania do niespiesznego zwiedzania — ma zainspirować do poszukiwania odpowiedzi na karkonoskie zagadki. Wykorzystanie zmysłów poprzez doświadczanie różnych dźwięków, faktur, zapachów buduje wiedzę o najwyższym sudeckim pasmie górskim.
Oczywiście nie zabrakło miejsca na eksperymenty. W sali nazwanej Przez wszystkie piętra Karkonoszy sprawdzimy jak wartki jest nurt górskiego strumienia. Zapadając w Sen nocy leśnej dowiemy się, gdzie nocą kryją się zwierzęta. W Laboratorium przyjrzymy się z bliska, jak zbudowane są owady, porosty, rośliny.
Przez tę niezwykłą krainę wiedzy o naturze prowadzi nas kropla wody. Z chmury uwalnia ją zwiedzający, a górski potok toczy w po zboczach, aż w końcu kropla trafia do miejsca, w którym wyparowuje i wraca do chmury, zamykając tym samym symboliczny obieg wody w przyrodzie.
Autorem projektu wystawy jest Koza Nostra Studio z Krakowa. Wykonawcą — Alfa-Edgar z Wrocławia.
PAŁAC SOBIESZÓW, choć wystawa historyczna, nie konkuruje z Muzeum Karkonoskim, ale też nie jest lekcją historii pałacu. To nietuzinkowo ujęta przeszłość wielkiej korporacji hrabiów Schaffgotsch, którzy od średniowiecza umacniając swą pozycję na południowo-zachodnim krańcu Śląska, władali wielkim kawałem ziemi oraz idącą w tysiące ludnością. Choć ród przez wieki przeżywał wzloty i upadki, to do samego końca obecności na Śląsku, odgrywał ogromną rolę w cywilizacyjnym rozwoju zachodniosudeckich miejscowości.
Przy wykorzystaniu nowoczesnych sposobów prezentacji, podobnie jak na wystawie przyrodniczej, zaskakiwani jesteśmy nie tylko efektami, ale podejściem do tematu. Karkonosze i szeroka okolica pokazane są poprzez gospodarkę hrabiów. Dowiemy się o ich majątkach rolnych, hutach, stawach hodowlanych, gospodarce leśnej. Wrażenie robi gabinet zarządcy, albo szafa... Co w niej niezwykłego? Wybierzcie się do Pałacu Sobieszów i przekonajcie sami.
Z podupadłego majątku do perły Karkonoszy
Niemal 10 lat temu dawny majątek ordynacji Schaffgotschów w Sobieszowie stał się własnością Karkonoskiego Parku Narodowego. Przez ten czas Park zmagał się z wieloma trudnościami wynikającymi z braku możliwości pozyskania funduszy zewnętrznych, przestojami na budowie, rosnącymi cenami materiałów i usług budowlanych oraz skomplikowanymi rozliczeniami w projektach. Pomimo tych przeszkód, udało się osiągnąć cel — Centrum Przyrodniczo-Edukacyjne Karkonoskiego Parku Narodowego w Sobieszowie od piątku 28 kwietnia 2023 roku przyjmuje gości.
Budowa CPE została podzielona na trzy etapy. Pierwszy z nich obejmował prace koncepcyjne oraz przygotowanie i realizację projektów budowlanych i wykonawczych dla sieci zewnętrznych i części budynków. Zaprojektowano wówczas nie tylko przebudowę pałacu i domu ogrodnika, ale też zagospodarowanie terenu oraz wzniesienie nowej konstrukcji Elektrycznej Stodoły.
W etapie II przeprowadzono remont i przebudowę Wielkiej i Małej Stajni, budowę budynku wejściowego oraz parkingu od strony pętli autobusowej przy ul. Cieplickiej. Ten etap prac obejmował również kompleksowe wykonanie dwóch stałych ekspozycji: KLIMATYCZNE KARKONOSZE oraz PAŁAC SOBIESZÓW.
Do całkowitego zakończenia prac nie zostało wiele. Ostatni, III etap na który KPN musi zdobyć finansowanie, to remont i przebudowa budynku dawnej bursy (przez kilka dziesięcioleci folwark i pałac były szkołą rolniczą), przy ul. Karkonoskiej. Budynek ten pierwotnie był domem zarządcy majątku. Po remoncie bursa będzie obiektem hotelowo-edukacyjnym. Zanocuje weń 60 osób; na parterze będą dwie pracownie: kulinarna i plastyczna. Przywrócona zostanie pierwotna bryła, odtworzona brama wjazdowa w budynku, która otwierała widok na pałac.
Pieniądze są też potrzebne na dokończenie remontu dawnego spichlerza — budynku sąsiadującego z Elektryczną Stodołą. Ze środków własnych KPN, pod koniec 2019 r. wyremontowano dach, a remont elewacji oraz stolarki drzwiowej i okiennej — trwa. Spichlerz, korespondując z dawną funkcją magazynu żywności, będzie sklepem z wytworami lokalnych rzemieślników.
Centrum Edukacyjno-Przyrodnicze Karkonoskiego Parku Narodowego – Pałac Sobieszów w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko. Wartość całkowita projektu wynosi 29 529 755,47 zł; dofinansowanie — 20 444 792,56 zł; współfinansowanie (NFOŚiGW) — 3 646 804,07 zł
• adaptacja budynku Wielkiej Stajni na potrzeby ekspozycji przyrodniczej KLIMATYCZNE KARKONOSZE oraz ośrodka edukacyjnego wraz z wyposażeniem— koszt ogółem to 16 140 028,16 zł
• wykonanie interaktywnej ekspozycji przyrodniczej KLIMATYCZNE KARKONOSZE — koszt ogółem to 12 633 876,98 zł.